Rewolucyjne zmiany dla pracowników i pracodawców! • Aktualności • Wojciech Zubowski - Poseł na Sejm RP

Rynek pracy się zmienia. W szybkim tempie zmieniają się również potrzeby pracowników i pracodawców. Dlatego musimy przekształcać także nasze regulacje, które chronią rynek pracy, a przede wszystkim pracownika. 26 kwietnia wchodzą w życie zmiany w przepisach Kodeksu Pracy wdrażające do polskiego porządku prawnego postanowienia dwóch unijnych dyrektyw. Proponowane zmiany wprowadzają w życie m.in. dyrektywy europejskie w sprawach: przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej i tzw. dyrektywę rodzicielską. Pierwsza dyrektywa ustanawia minimalne prawa mające zastosowanie do każdego pracownika w Unii Europejskiej, który jest stroną umowy o pracę, a druga – wprowadza minimalne wymagania mające na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy – poprzez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym.

To rewolucyjne zmiany dla pracowników i pracodawców. Wchodzący właśnie w życie Kodeks Pracy zapewnia opiekunom małych dzieci dłuższe urlopy rodzicielski i wyższe zasiłki macierzyńskie. Przewiduje nowe urlopy, np. na opiekę nad niesamodzielnym rodzicem czy chorym partnerem oraz dodatkowe przerwy od pracy w trakcie długiej dniówki. Natomiast zatrudnieni na czas określony mają skuteczniejszą ochronę przed wypowiedzeniem umowy. Zmiany dobre dla pracowników, niekoniecznie zachwycają pracodawców. Firmy muszą od dziś spełniać wiele nowych obowiązków, w tym szerzej informować podwładnych o warunkach zatrudnienia.

#czyny nie słowa

W szczegółach, jakich więc zmian w prawie możemy się spodziewać?

W ramach Dyrektywy rodzicielskiej. Najważniejsze zmiany to

✓ wprowadzenie dla pracownic i pracowników indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego;

✓ podwyższenie łącznego wymiaru tego urlopu dla obojga rodziców do 41 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie) albo do 43 tygodni (w przypadku porodu mnogiego);

✓ podwyższenie łącznego wymiaru urlopu dla obojga rodziców dzieci ciężko chorych (program „Za życiem”) o dodatkowe 24 tygodnie, tj. do 65 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka) albo do 67 tygodni (w przypadku urodzenia bliźniaków),

✓ uniezależnienie prawa do urlopu rodzicielskiego od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu (tj. ojciec dziecka będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego mimo, że matka dziecka w dniu porodu nie pozostawała w stosunku pracy/w ubezpieczeniu chorobowym),

✓ wprowadzenie w ramach wymiaru urlopu rodzicielskiego nieprzenoszalnej części tego urlopu w wymiarze do 9 tygodni dla każdego z rodziców (oznacza to możliwość skorzystania przez każdego z rodziców z maksymalnie 32/34 tygodni tego urlopu, a w przypadku rodziców dzieci ciężko chorych – 56/58 tygodni),

✓ ustalenie wysokości zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego na poziomie 70% podstawy wymiaru zasiłku.

✓ możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej – w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym – w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika, z zachowaniem za czas tego zwolnienia prawa do połowy wynagrodzenia (obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy);

✓ umożliwienie szerszego stosowania elastycznej organizacji pracy poprzez m.in. pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy i przerywany czas pracy) i pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy.

W ramach dyrektywy ws. przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w UE – najważniejsze zmiany

✓ zapewnienie prawa pracownika do równoległego zatrudnienia – wprowadzenie zakazu zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą.

✓ przyznanie pracownikowi prawa do nieodpłatnego szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku w przypadku, gdy prawo do takiego szkolenia wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego lub z regulaminu albo przepisów prawa pracy albo z umowy o pracę albo szkolenie będzie odbywane na polecenie pracodawcy;

✓ zapewnienie pracownikowi, który wykonywał pracę co najmniej 6 miesięcy prawa do wystąpienia do pracodawcy (raz w roku kalendarzowym) o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy oraz otrzymania pisemnej odpowiedzi na ten wniosek z uzasadnieniem w terminie 1 miesiąca od otrzymania wniosku.